Monday 27 June 2016

Η Μεγάλη Βρετανία παραδίδει μαθήματα κοινοβουλευτισμού και διαχείρισης κρίσης


Η δήλωση Κάμερον στη Βουλή των Κοινοτήτων ότι το Brexit ήδη συμβαίνει και θα πρέπει να σεβαστούμε την κρίση του βρετανικού λαού ... είναι λογική κι εντάσσεται στο πλαίσιο της ανάκτησης της συνοχής της βρετανικής κοινωνίας, η οποία βρίσκεται έντονα διχασμένη μετά το δημοψήφισμα.

Στο ίδιο πλαίσιο, το κίνημα αντι-Brexit στην προσπάθεια του να προσελκύσει πρώην οπαδούς του Leave στο κίνημα της παραμονής στην ΕΕ, άλλαξε το όνομα του σε "Stand Together".

Αυτό που δεν έχει γίνει κατανοητό στην ελληνική κοινή γνώμη είναι ότι ο κοινοβουλευτισμός στη Μεγάλη Βρετανία δεν είναι απλά το πολίτευμα της χώρας ... αλλά έχει βάθος και παράδοση πολλών αιώνων.

Η πρώτη μορφή αγγλικού κοινοβουλίου ξεκίνησε το 1066, συνεχίστηκε από τη Magna Carta το 1215 και φτάνουμε στην υφιστάμενη μορφή του βρετανικού κοινοβουλίου το 1707.

Στο σύγχρονο πλαίσιο, αυτό σημαίνει ότι το πρόσφατο δημοψήφισμα θα πρέπει να επικυρωθεί από τη Βουλή των Κοινοτήτων, δηλ. τους βουλευτές που έχουν εκλεγεί το 2015. Αυτή η έγκριση πρέπει να γίνει όχι μόνο επειδή το αναφέρει νομοσχέδιο με το οποίο διενεργήθηκε το δημοψήφισμα αλλά κι επειδή αυτό αφορά και την ουσία του βρετανικού πολιτεύματος και την παράδοση.

Εκεί δημιουργείται το πρόβλημα. Κι αυτό γιατί οι βουλευτές του σημερινού κοινοβουλίου δηλώνουν υπέρ της παραμονής στην ΕΕ (480 κινήθηκαν υπέρ του Remain και 160 βουλευτές υπέρ του Leave).  Κι αυτό δεν εμποδίζει μόνο την επικύρωση του δημοψηφίσματος από το κοινοβούλιο, αλλά και την αντικατάσταση του Κάμερον από το νέο αρχηγό που θα υλοποιήσει την έξοδο από την ΕΕ. Γιατί και στις δυο περιπτώσεις, δηλ. κοινοβούλιο και κοινοβουλευτική ομάδα των Τόρις υπερτερούν οι φιλοευρωπαίοι.

Αλλά ακόμα κι αν προκυρηχθούν νέες εκλογές, το εκλογικό σύστημα των μονοεδρικών περιφερειών, η χαμηλή ποιότητα των στελεχών της πλευράς του Leave αλλά και η κατάρρευση της οικονομίας ή η υπαναχώρηση σε πολλές πολιτικές θέσεις της εκστρατείας του Leave δεν εξασφαλίζουν ότι και το επόμενο κοινοβούλιο θα είναι υπέρ της εξόδου από την ΕΕ.

Άρα ένα σημαντικό θέμα είναι η παραμονή ή όχι της Μεγάλης Βρετανίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση κι ένα εξίσου σημαντικό θέμα είναι η επανασύνδεση του πολιτικού συστήματος με τους ψηφοφόρους του. Kαι κυρίως το κοινοβουλευτικό σύστημα θα πρέπει να απομονώσει με πολιτικούς όρους το κίνημα ξενοφοβίας που έχει εξαπλωθεί σε όλη την επικράτεια και απειλεί τους μετανάστες (Ευρωπαίους ή μη )

Αύριο στη σύνοδο κορυφής, δεν βλέπω πως ο Κάμερον θα κάνει επίσημη δήλωση έναρξης των διαπραγματεύσεων εξόδου χωρίς επικύρωση του αποτελέσματος από τη Βουλή των Κοινοτήτων.

Δυστυχώς δεν βλέπω επίλυση του θέματος άμεσα γιατί το δημοψήφισμα είναι πρόσφατο ... εκτιμώ όμως ότι αυτό θα γίνει περί το τέλος του καλοκαιριού κι όσο περνά ο καιρός τόσο τα πράγματα θα γίνονται δυσμενή για την πλευρά του Brexit και την βρετανική οικονομία.

 

 

Ταυτόχρονα, η δυσμενής κατάσταση που έχει περιέλθει η βρετανική οικονομία θα "μαζεύει" και το ευρωσκεπτικιστικό κίνημα στην Ευρώπη. Είναι απίστευτο το πως τρεις ημέρες επηρεάστηκε το τελικό αποτέλεσμα των Ισπανικών εκλογών και τη δημοφιλία του κινήματος Podemos.

Με βάση τα παραπάνω, το νησί έχει εισέλθει σε μία περίοδο έντονης αβεβαιότητας, η οποία θα επηρεάσει την ασφάλεια και την οικονομία του. Το γεγονός ότι η Μεγάλη Βρετανία αποτελεί το παγκόσμιο χρηματοπιστωτικό κέντρο, την 6η οικονομία σε μέγεθος στον κόσμο, τη μεγαλύτερη στρατιωτική δύναμη της Ευρωπαϊκής Ένωσης δημιουργεί ζητήματα στην οικονομία και την ασφάλεια της Γηραιάς Ηπείρου.

Το δημοψήφισμα δεν αποτελεί μία εγωιστική κίνηση του πρωθυπουργού Κάμερον αλλά εκ των πραγμάτων δείχνει ότι στο νησί υπήρχαν σημαντικά προβλήματα τόσο στο επίπεδο της εσωτερικής ασφάλειας, όσο και στην οικονομία ή το πολιτικό σύστημα. Το πογκρόμ επιθέσεων εναντίον ευρωπαίων μεταναστών (κυρίως Πολωνών) δείχνει ότι είναι συμφέρον όλων των Ευρωπαίων να επιλυθεί το θέμα με πολιτικούς όρους.

Σε κάθε περίπτωση, η Μεγάλη Βρετανία παραδίδει μαθήματα κοινοβουλευτισμού και διαχείρισης κρίσεων … ας ελπίσουμε ότι σύντομα αυτές οι προσπάθειες θα επιβραβευτούν και σύντομα το νησί θα επανέλθει στην ευρωπαϊκή οικογένεια με τις μικρότερες απώλειες.

 

Friday 24 June 2016

Η Βρετανία ψήφισε έξοδο από την Ευρωπαική Ένωση

Δυστυχώς οι φόβοι μου για επικράτηση του BRexit, μέχρι στιγμής επιβεβαιώνονται ...
το αποτέλεσμα είναι δύσκολο για το BRemain (ο Κάμερον θα πάει στο σπίτι του, το εργατικό κόμμα θα διασπαστεί και άλλα), αλλά το φιλοευρωπαικό ποσοστο είναι υψηλό, είναι συμπαγές και κοντά στην πλειοψηφία ...
αλλά κατά τη γνώμη μου, το αποτέλεσμα είναι ακόμα πιο δύσκολο για το BRexit. Κι αυτό γιατί όπως και στην Ελλάδα, η απόφαση είναι εξαιρετικά δύσκολο να υλοποιηθεί (ασχέτως νομίσματος) και η ηγεσία του BRexit είναι άλλα ντ'άλλων. Ήδη η στερλίνα έχει υποτιμηθεί στο χαμηλότερο σημείο από το 1985 στο 1,3459 ή -9% υποτιμηση μέχρι τώρα...
Το νησί εισέρχεται με λαική εντολή σε μία δίνη προβλημάτων και εσωτερικών αντιπαραθέσεων που ξεπερνά τις δικές μας κλασσικές αντιπαραθέσεις ... 
Αλλά στην πορεία η κατάσταση θα μεταβληθεί υπερ της παραμονής και στο τέλος, εκτιμώ ότι η Μεγαλη Βρετανία (ολοκληρη ή κομμάτι-κομματι) θα παραμείνει στην ευρωπαική οικογένεια

Thursday 23 June 2016

Ξεκίνησε η ψηφοφορία για το βρετανικό δημοψήφισμα

Οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι θα έχουμε μία μακρά νύχτα σήμερα στο βρετανικό δημοψήφισμα...

Ως υπέρμαχος της Ευρώπης, θέλω να πιστεύω ότι οι βρετανοί ψηφοφόροι θα ψηφίσουν παραμονή. Αλλά οι Βρετανοί δεν αλλάζουν εύκολα γνώμη, οι αντιθέσεις δεν περιορίζονται στην οικονομία αλλά έχουν επεκταθεί σε πολιτισμικά και ιστορικά θέματα. Και μένει να δούμε το κατά πόσο το θλιβερό γεγονός της δολοφονίας της Jo Cox, αύξησε τη συσπείρωση και κατεύθυνε τους αναποφάσιστους προς το Remain σε τέτοιο βαθμό έτσι ώστε να έχουμε επικράτηση του Remain.

Σε κάθε περίπτωση, η ζημιά έχει γίνει. Την επόμενη ημέρα, η Μεγάλη Βρετανία θα εξακολουθεί να είναι μία διχασμένη χώρα. Κι αυτό θα ενταθεί ανεξάρτητα αποτελέσματος. Στην περίπτωση της επικράτησης του Remain, οι πιέσεις θα ενταθούν γατί εκτός των άλλων η βρετανική κυβέρνηση έχει να διαχειριστεί μια διχασμένη χώρα, με τις δυνάμεις του Leave να αντιπολιτεύονται κάθε κυβερνητικό μέτρο και διαρθρωτικές αλλαγές.

Αυτό σημαίνει ότι η κυβερνητική πλειοψηφία θα βρεθεί σε αμφισβήτηση. Στην περίπτωση της επικράτησης του Leave, η Μεγάλη Βρετανία δεν θα αποχωρήσει αυτόματα από την Ένωση. Κι αυτό γιατί το δημοψήφισμα έχει γνωμοδοτικό χαρακτήρα (εκ του σχετικού νόμου), η διαδικασία αποχώρησης είναι μακρά και πολύπλοκη κι όλες οι αποφάσεις εξακολουθούν να παραμένουν στο βρετανικό κοινοβούλιο.

Αυτό μπορεί να σημαίνει α) να αγνοηθεί το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος από το κοινοβούλιο (εξαιρετικά απίθανο να συμβεί η ελληνική περίπτωση) β) να παραιτηθεί η κυβέρνηση και να προκηρυχθούν πρόωρες εκλογές (γιατί οι φιλο-ευρωπαίοι βουλευτές αποτελούν το 70% του κοινοβουλίου).

Και τι θα συμβεί εάν στις βουλευτικές εκλογές επικρατήσουν ξανά οι φιλο-ευρωπαίοι βουλευτές κι όχι οι ουγκα-γκα-μπουμ ευρωσκεπτικιστές??? Και κυρίως, τι θα συμβεί στην οικονομία στο ενδιάμεσο και μέχρι να σταθεροποιηθεί η κατάσταση???

Σε κάθε περίπτωση θα δούμε εξελίξεις στα δύο μεγάλα κόμματα (συντηρητικούς κι εργατικούς) και αύξηση της πολιτικής αστάθειας σε μία χώρα που δεν βρίσκεται στην περιφέρεια της ευρωζώνης (όπως η Ελλάδα) αλλά αποτελεί το παγκόσμιο χρηματοπιστωτικό κέντρο. Το τελευταίο είναι το πιο σημαντικό και αποτελεί αχαρτογράφητα ύδατα για για όλους (και την Ελλάδα)

Η επαναφορά του waiver για τα ελληνικά μόλογα από την Ευρωπαική Κεντρική Τράπεζα


Έχουμε καλά νέα ...


Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα απεφάσισε να επαναφέρει απο τις 29 Ιουνιου το καθεστώς της κατ΄εξαίρεση επιλεξιμότητας των ελληνικών ομολόγων (waiver)....

.... η ΕΚΤ απεφάσισε να ξανακάνει δεκτά τα ελληνικά ομόλογα ως ενέχυρο στις πράξεις κύριας αναχρηματοδότησης των ελληνικών τραπεζών.
 
H επαναφορά του waiver της Ευρωπαικής Κεντρικής Τράπεζας για τα ελληνικά ομόλογα αποτελεί θετική κίνηση αλλά ταυτόχρονα σημαίνει δύο πραγματα

Να ξεκαθαρίσουμε κάτι:
 
1. η επαναφορά του waiver σημαίνει ότι αυτό προυπήρχε, είχε κατακτηθεί από την προηγούμενη κυβέρνηση Σαμαρά και καταργήθηκε λόγω της πολιτικής αστάθειας που προκληθηκε τον Ιανουάριο του 2015, της προκλησης πρόωρων εκλογών και της μετέπειτα αλλοπρόσαλλης διαπραγμάτευσης των κομμάτων του κυβερνητικού συνασπισμού ΣΥΡΙΖΑ ΑνεξΕλ

2. το waiver σημαίνει ότι η Ευρωπαική Κεντρική Τράπεζα, εξακολουθεί να δεχεται τα ελληνικά ομόλογα σε παράκαμψη των βασικών αρχών λειτουργίας της συμφωνα με τους οποίους τα ομόλογα πρέπει να πληρούν συγκεκριμένα κριτήρια (τα οποία δεν πληρουν τα ελληνικά).
Άρα η ελληνική οικονομία εξακολουθεί να βρίσκεται στο περιθώριο της ευρωζώνης και η συμμετοχή των ελληνικών ομολόγων στην Ευρωπαική Κεντρική Τράπεζα γίνεται χαριστικά, αποκλειστικά επειδή είμαστε μέλη της ευρωζώνης και βρισκόμαστε εντός μνημονιακού πλαισίου.
 

Τι σημαίνει πρακτικά η επαναφορά του waiver;
 
1. κάποια επιπλέον βήματα στην κατευθυνση χαλάρωσης των Capital Controls (οχι στο cash αλλα ας πουμε στο να μπορείς να αποπληρώνεις πρόωρα το σύνολο του δανείου σου)
 
2. Μια αυξηση της κερδοφορίας των τραπεζών γιατι δανεισμός από την ΕΚΤ σημαίνει χαμηλότερο επιτόκιο δανεισμου. Οι ελληνικές τραπεζες πρεπει να δανείζονται γιατι εχουν περισσότερα δάνεια απο καταθέσεις. Ο φθηνότερος δανεισμός, εκ των πραγμάτων βοηθά στην αυξηση της κεφαλαιακής επάρκειας που ειναι απαραίτητη για τη διαχείριση των κόκκινων δανείων και τη χρηματοδότηση της πραγματικής οικονομιας.
 
3. Γινεται το πρώτο βήμα για τη συμμετοχη της Ελλάδας στο μηχανισμό ποσοτικής χαλάρωσης δηλ να μπορούν να χρησιμοποιούνται ομόλογα κρατικά ή ιδιωτικά για την άντληση φθηνής ρευστότητας απο την ΕΚΤ. Αυτο θα απελευθερώσει επιπλεον ρευστότητα απο τις τραπεζες για τη χρηματοδότηση μικρότερων επιχειρήσεων.
 
4. Γινεται το πρώτο βήμα για την επαναφορά για δανεισμό των ελληνικών τραπεζών στη διατραπεζική αγορα. Οι ελληνικές τραπεζες τωρα δεν μπορούν να δανειστούν απο άλλες τραπεζες στο εξωτερικό κι αυτο ειναι θεμα αξιοπιστίας και κυριως
 
5. Στέλνεται ενα σημαντικο μηνυμα προς τις αγορες, οτι η ελληνικη οικονομία επανέρχεται σταδιακα στην κανονικότητα. Εκτιμω οτι θα δουμε αναβαθμίσεις της ελληνικης οικονομιας σύντομα.
 
Αλλα μην ξεγελιόμαστε το κλίμα θα βελτιωθεί αλλα δεν θα αλλάξει αρδην. Κι αυτο γιατι η υπερφορολόγηση τσακίζει σημαντικο τμήμα της οικονομιας και η απουσία φιλικού επενδυτικού ecosystem συνεχίζει να αποτελει εμπόδιο για την προσέλκυση επενδύσεων

Thursday 16 June 2016

Βρετανικού δημοψηφίσματος συνέχεια....



Στα δημοψηφίσματα έχει καταγραφεί ότι έχει μεγάλη σημασία το ποιος θέτει το ερώτημα (στη συγκεκριμένη περίπτωση ο Κάμερον). Αν κι ο πρωθυπουργός Κάμερον κέρδισε κοινοβουλευτική πλειοψηφία κατά τις περσινές εκλογές, η δημοφιλία του έχει επηρεαστεί αρνητικά από την προσπάθεια του να ισοσκελίσει τον κρατικό προϋπολογισμό (μέσω των περικοπών κυρίως στην επιδοματική πολιτική). Επίσης, το κύρος του έχει τρωθεί σημαντικά από το σκάνδαλο των λογαριασμών Παναμά.

Εκ των πραγμάτων, ένα τμήμα των ψηφοφόρων υπερψηφίζει την αποχώρηση από την Ευρωπαϊκή Ένωση και λόγω διαμαρτυρίας στη διακυβέρνηση Κάμερον. Επίσης, η πρόσφατη προσχώρηση του πρωθυπουργού Κάμερον στο στρατόπεδο του REMAIN έρχεται σε αντίθεση από τη γενική ευρωσκεπτικιστική πολιτική διαδρομή του, μέχρι την προκήρυξη του δημοψηφίσματος.


Tuesday 14 June 2016

9 ημέρες πριν το δημοψήφισμα για την παραμονή της Μεγάλης Βρετανίας στην ΕΕ

Φαίνεται ότι αυξάνονται οι πιθανότητες για να έχουμε Brexit και ο πλανήτης να εισέλθει σε αχαρτογράφητα ύδατα. Αυτό καταγράφεται σε δύο σημεία:
η εφημεριδα Sun, που έχει τη μεγαλύτερη κυκλοφορία στη Μεγάλη Βρετανία, παίρνει ξεκάθαρη και δυναμική θέση υπερ του Brexit, και με το σημερινό πρωτοσέλιδο λανσάρει το σύνθημα BeLeave
η εταιρεία στοιχημάτων Oddschecker αύξησε τις πιθανότητες για Brexit κοντά στο 40% (από λιγότερο από 20% πριν δύο εβδομάδες). Αυτό σημαίνει ότι είτε εισερχονται στο στοιχημα περισσοτεροι που εκτιμούν Brexit είτε κλεινουν τις προηγουμενες θεσεις τους, αυτοί που εκτιμούσαν παραμονή στην ΕΕ. ΝΑ επισημάνω ότι τα αποτελεσματα των εταιριών στοιχήματων έχουν ιστορικά καταγράψει καλύτερα τις τάσεις στο εκλογικό σώμα, συγκριτικά με αυτές των εταιρειών δημοσκοπήσεων

Monday 13 June 2016

Ο δυτικός τρόπος ζωής δεχεται επιθέσεις...

Τα γεγονότα στο Ορλάντο και το Euro 2016 εχουν μια κοινή βαση στο οτι ...

... ο δυτικός τρόπος πολιτισμός, ο δυτικός τρόπος ζωής δέχεται επιθέσεις, και οι επιθέσεις βρίσκουν πρόσφορο έδαφος στο εσωτερικό.

Ειναι ο ισλαμικός ριζοσπαστισμός και ο ρωσικός εθνικισμός αυτά που τροφοδοτούν, ο πρώτος τις επιθέσεις μοναχικών λύκων (οπως Μπατακλαν ή Ορλάντο) ή το προσφυγικό και ο δεύτερος τις λαϊκίστικες κινησεις (Λεπέν, Φαρατζ) ή/και ευρωσκεπτικιστικες δράσεις (δημοψηφίσματα, Ακροδεξιά σχήματα). ...Ο Τραμπ αποτελει λαϊκιστικο φαινόμενο που στηρίζεται κυριως στις τάσεις απομονωτισμού που διαχρονικά υπάρχουν στις ΗΠΑ.

Για το δια ταύτα, ειτε μιλάμε για το δημοψήφισμα στη Μεγάλη Βρετανία, ειτε για τις προεδρικές εκλογές στις ΗΠΑ δεν εχει σημασία που εμεις δεν ψηφίζουμε.

Πρεπει να υποστηρίξουμε με καθε τροπο, το Ναι στην παραμονή της Μεγάλης Βρετανίας στην ΕΕ και την υποψηφιότητα Κλίντον στις προεδρικές εκλογές των ΗΠΑ.

Τυχόν αποτελεσματα που θα παραπέμπουν σε αποσχιστικές τάσεις στην ΕΕ ή την αυξηση του απομονωτισμού στις ΗΠΑ θα επηρεάσουν αμεσα και την Ελλαδα.

Κι αυτο γιατι τα παραπάνω ενδεχόμενα θα αποτελέσουν γεωπολιτικές εξελιξεις που θα μειώσουν την επιρροή του δυτικού συστηματος ασφαλείας στην περιοχή. Κι επειδη η Ελλαδα βρίσκεται στο σύνορο της Δύσης θα ειναι απο τις πρώτες χώρες που θα επηρεαστεί.

Εκτιμω οτι θα δουμε τα χειρότερα πριν δουμε τα καλυτερα και γι αυτο η Ευρωπη και οι ΗΠΑ πρεπει ενώσουμε τις δυνάμεις μας

Sunday 12 June 2016

Code and Sail στο Ελληνικό

Είναι σίγουρο ότι το άκουσμα της υπογραφής της συμφωνίας για το Ελληνικό, μεταξύ του Δημοσίου και της Lamda Development, έδωσε έναν τόνο αισιοδοξίας για τις προοπτικές της οικονομίας. Κι αυτό γιατί η επένδυση στο Ελληνικό αποτελεί το μεγαλύτερο real estate development στην Ευρώπη, σίγουρα αποτελεί τη μεγαλύτερη ιδιωτική επένδυση στην Ελλάδα, αναμένεται αν δημιουργήσει 10.000 θέσεις εργασίας κατά την κατασκευή και περί τις 70.000 θέσεις εργασίας κατά τη λειτουργία του. Όσο όμως μεγάλη είναι η αξία του έργου για την Αθήνα και το σύνολο της ελληνικής οικονομίας, τόσο σημαντικοί είναι και οι κίνδυνοι. Κι αυτό γιατί τα κόμματα του κυβερνητικού συνασπισμού που υπέγραψαν τη συμφωνία, πολέμησαν το έργο όταν ήταν αντιπολίτευση και εκ των πραγμάτων δεν πιστεύουν σε αυτό. Αυτό σημαίνει ότι οι κίνδυνοι να εκτροχιαστεί το έργο στην πορεία, παραμένουν.

Στην προσπάθεια να προσεγγιστεί το έργο του Ελληνικού από την οπτική γωνία του διεθνή επενδυτή, καταγράφονται πέντε παραδοχές:

1. Το καλό κλίμα, η ωραία θάλασσα και το γεγονός ότι το Ελληνικό βρίσκεται κοντά στο κέντρο μίας ιστορικής πόλης παγκόσμιας εμβέλειας, αυξάνουν κατακόρυφα την αξία της επένδυσης και τη διεθνή απήχηση του έργου.

Ο τουρισμός της Αθήνας έχει σημαντικό περιθώριο για περαιτέρω ανάπτυξη. Αυτό καταγράφεται στη συνεχή άνοδο των αφίξεων στο Διεθνή Αερολιμένα Αθηνών τα τελευταία χρόνια, μία εξέλιξη η οποία καταγράφεται και φέτος. Επίσης, η Αθήνα είναι από τις ελάχιστες ευρωπαϊκές πρωτεύουσες που ενώ διαθέτει παράλιο τόξο, αυτό δεν έχει αξιοποιηθεί επαρκώς ή καθόλου, τόσο για τους τουρίστες όσο και για τους πολίτες της.

2. Το έργο της ανάπτυξης του Ελληνικού αφορά το σύνολο των πολιτών της Αθήνας. Θα έλεγα μάλιστα ότι δεν αποτελεί απλά ένα εθνικής εμβέλειας έργο αλλά εκ των πραγμάτων μπορεί να συνεισφέρει σημαντική προστιθέμενη αξία στην ελληνική οικονομία, μέσω των διεθνών δραστηριοτήτων που μπορεί να προσελκύσει.

Γίνεται ξεκάθαρο ότι η Αθήνα ως μητροπολιτική πόλη, βρίσκεται σε φάση εξόδου προς τη θάλασσα. Αυτό ήδη καταγράφεται με την αξιοποίηση της παραλίας του Φαλήρου και την κατασκευή των κτιρίων της Όπερας και της Βιβλιοθήκης. Με αυτά τα έργα, θα υποβοηθηθεί η περαιτέρω ανάδειξη του ιστορικού κέντρου της Αθήνας. Άρα η ανάδειξη του παράλιου τόξου δεν αποτελεί απλά μία διέξοδο για την Αθήνα, αλλά και μία win-win πρόταση για τους Αθηναίους.

3. Η έλλειψη ανταγωνιστικότητας αποτελεί τη βασική αιτία της μακρόχρονης οικονομικής κρίσης στην Ελλάδα. Στο πλαίσιο αυτό, η ελληνική οικονομία διέρχεται αλλαγή του παραγωγικού μοντέλου της.

Με λίγα λόγια, το τμήμα της οικονομίας που ασχολείται με διεθνώς εμπορεύσιμα αγαθά αναπτύσσεται (π.χ. ναυτιλία, τουρισμός, εξαγωγές κ.λπ.), ενώ το τμήμα της οικονομίας που ασχολείται με την εσωτερική αγορά συρρικνώνεται (π.χ. δημόσιο, κατανάλωση, κατασκευή κατοικίας κ.λπ.). Ο τουρισμός αναπτύσσεται συνεχώς αλλά εκ των πραγμάτων, ο τουρισμός δεν μπορεί να απορροφήσει σημαντικό τμήμα των αποφοίτων των ελληνικών πανεπιστημίων κι αυτό οδηγεί στην έξοδο σημαντικού αριθμού επιστημόνων στο εξωτερικό (brain drain).

4. Το πολιτικό σύστημα δείχνει να έχει αρχίσει να προσαρμόζεται σταδιακά στη μετα-μνημονιακή εποχή, αφού όλα τα σημαντικά κόμματα δηλώνουν φιλοευρωπαϊκά κι έχουν υπογράψει από ένα μνημόνιο. Μετά από 8 χρόνια οικονομικής συρρίκνωσης (με μοναδική εξαίρεση το 2014), όλες οι προσπάθειες θα πρέπει να επικεντρωθούν σε επενδύσεις που όχι μόνο θα δώσουν ανταγωνιστικές θέσεις εργασίας, αλλά θα αποτελέσουν τον καταλύτη για την ανάπτυξη του συνόλου της οικονομίας και την έμμεση ανάπτυξη και των μικρομεσαίων ελληνικών επιχειρήσεων.

Από αυτή την άποψη, δεν χρειαζόμαστε απλά επενδύσεις, χρειαζόμαστε μεγάλες επενδύσεις, οι οποίες θα λειτουργήσουν ως οδηγοί για την αλλαγή του παραγωγικού μοντέλου και την προσαρμογή της ελληνικής οικονομίας στα νέα παγκοσμιοποιημενα δεδομένα.

5. Η Ελλάδα είναι η μοναδική χώρα του ευρώ και του ΝΑΤΟ στην περιοχή των Βαλκανίων Ανατολικής Μεσογείου. Αυτό εκ των πραγμάτων, την καθιστά ως νησίδα σταθερότητας στην ευρύτερη περιοχή. Το πλεονέκτημα γίνεται πιο έντονο με βάση τις τεκτονικές αλλαγές που συντελούνται στην περιοχή.

Επίσης, η παγκόσμια οικονομία γίνεται ολοένα και πιο διεθνοποιημένη. Να αναφέρω ότι τα δύο βασικά εθνικά προϊόντα μας, ο τουρισμός και η ναυτιλία, μπορούν να αναπτυχθούν περαιτέρω μόνο σε παγκοσμιοποιημένο περιβάλλον. Άρα, εκ των πραγμάτων, το μέλλον της Αθήνας θα είναι λαμπρό, μόνο εάν είναι διεθνές.

Με βάση τα παραπάνω, η επένδυση στο Ελληνικό μπορεί να αποτελέσει κομβικό σημείο στη διαδικασία επανεκκίνησης της ελληνικής οικονομίας. Αλλά αν όλα τα παραπάνω αποτελούν τις αναγκαίες συνθήκες για τη δημιουργία ενός αξιόλογου μητροπολιτικού πάρκου, καθώς και σημαντικών τουριστικών, πολιτιστικών και αθλητικών δραστηριοτήτων σε συνολική έκταση 6.500 στρεμμάτων, δεν αποτελούν και τις ικανές συνθήκες για τη βέλτιστη λειτουργία του καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους και κυρίως για τη μεγιστοποίηση της συνεισφορά του στην ελληνική οικονομία.

Με λίγα λόγια, το έργο αυτό μπορεί να έχει αρκετό χώρο για πράσινο, μπορεί να έχει αρκετό χώρο για παραλία, μπορεί να έχει αρκετό χώρο τουριστικές υποδομές, έχει αρκετό χώρο για πολυτελή οικιστική ζώνη αλλά αυτά δεν είναι ικανά να δώσουν ζωή και οικονομική δραστηριότητα όλο το χρόνο. Για να γίνει αυτό, σε ένα τμήμα του Ελληνικού θα πρέπει δημιουργηθούν υποδομές για την προσέλκυση διεθνών οικονομικών δραστηριοτήτων εκτός τουρισμού. Αυτό μπορεί γίνει με τη δημιουργία αγγλόφωνων διεθνών πανεπιστημίων ή διεθνών ιατρικών κέντρων.

Αλλά αυτό που θα κάνει τη διαφορά τόσο στο έργο όσο και στο σύγχρονο brand name της Ελλάδας είναι το Ελληνικό να πλασαριστεί ως διεθνές Code and Sail κέντρο. Ο όρος αποτελεί μία παραλλαγή του Code and Surf της Καλιφόρνια, όπου τεχνολογικά μυαλά από όλο τον κόσμο συνδυάζουν έρευνα και καινοτομία (ο όρος Code από τον κώδικα πληροφορικής) και την ποιοτική ζωή (ο όρος Surf από το σερφινγκ που κάνουν).

Κι επειδή ο Σαρωνικός δεν προσφέρεται για σέρφινγκ, αλλά έχει μία καταπληκτική θάλασσα και καιρό για ιστιοπλοΐα (Sail), το Ελληνικό μπορεί να πλασαριστεί ως ένα παγκόσμιας εμβέλειας «Code and Sail» κέντρο τεχνολογίας και καινοτομίας. Το διεθνές περιβάλλον ευνοεί μία τέτοια εξέλιξη.

Πρώτον γιατί, οι δραστηριότητες που αφορούν την ανάπτυξη της τεχνολογίας και της καινοτομίας αναπτύσσονται συνεχώς.

Δεύτερον, αυτή την περίοδο όλες οι διεθνείς επιχειρήσεις καταστρώνουν σχέδια που στοχεύουν στη δημιουργία shared services ή outsourcing, δηλαδή στη δημιουργία σε διάφορα σημεία του πλανήτη, περιφερειακής εμβέλειας επιχειρησιακών κέντρων. Γνωρίζοντας πώς λειτουργεί η διεθνής οικονομία, είναι σίγουρο ότι εάν πλασαριστεί αποτελεσματικά το «Code & Sail» αφήγημα και διασφαλιστεί η ομαλή λειτουργία του σε διεθνή στάνταρντς, θα υπάρξει ζήτηση για εγκατάσταση τέτοιων δραστηριοτήτων.

Με λίγα λόγια, δημιουργείται το έδαφος για την ανάπτυξη στο Ελληνικό ενός Technology Hub, το οποίο θα λειτουργεί παράλληλα με την τουριστική και οικιστική ζώνη, θα δίνει ζωή στην περιοχή όλο το χρόνο, και το οποίο θα ανακόψει την έξοδο των Ελλήνων επιστημόνων, θα προσελκύσει επιστήμονες από το εξωτερικό και θα συνεισφέρει σημαντικά στην οικονομική δραστηριότητα της Αθήνας. Και αποτελούν βασικά πλεονεκτήματα για την επίτευξη του στόχου, οι πέντε παραδοχές που αναλύθηκαν στην αρχή του κειμένου όσο κι ο μεγάλος αριθμός αποφοίτων των ελληνικών πανεπιστημίων, με υψηλή τεχνική κατάρτιση.

Αλλά για να γίνουν όλα τα παραπάνω πραγματικότητα δεν αρκούν οι καλές προθέσεις των Ελλήνων, Κινέζων και Αράβων επενδυτών. Θα πρέπει να διασφαλιστεί από την ελληνική πλευρά ο διεθνής χαρακτήρας των δραστηριοτήτων του. Το Ελληνικό πρέπει να προστατευτεί από την εγχώρια πολιτική διαδικασία και την τοπική γραφειοκρατία, έτσι ώστε να εμπεδωθεί η προβλεψιμότητα στις επιχειρηματικές δραστηριότητες των επενδυτών και να διασφαλιστεί ο διεθνής χαρακτήρας των δραστηριοτήτων. Βασική προϋπόθεση είναι η σύναψη ενός κοινωνικού συμβολαίου, ενός partnership (με δικαιώματα και υποχρεώσεις) μεταξύ κράτους, εργαζομένων και επενδυτών, που θα διασφαλιστεί η ομαλή λειτουργία της επένδυσης στο μέλλον.

Μόνο έτσι θα καταγραφεί το Ελληνικό ως έργο-καταλύτης που θα προκαλέσει την επανεκκίνηση της ελληνικής οικονομίας, θα σηματοδοτήσει τη μετάβασή της στο νέο παραγωγικό μοντέλο και την αναβάθμισή της στον παγκόσμιο καταμερισμό εργασίας. Είναι σημαντική η συνεισφορά του τουρισμού αλλά να δούμε την ανάπτυξη και των άλλων δυναμικών τομέων της οικονομίας.

Να δούμε την καινοτομία και την τεχνολογία, να αδράξουμε την ευκαιρία και να δημιουργήσουμε τις υποδομές για την ανάπτυξη ενός Code & Surf κέντρου στο Ελληνικό, λοιπόν…

Friday 10 June 2016

Σχόλιο για το δημοψήφισμα στη Μεγάλη Βρετανία Νο 2

Η διενέργεια ενός δημοψηφίσματος αποτελεί κορυφαία στιγμή της δημοκρατικής διαδικασίας. Με αυτή την οπτική γωνία θα πρέπει να προσεγγιστεί και το δημοψήφισμα για την παραμονή της Μεγάλης Βρετανίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

Κρίσιμοι παράγοντες για την επιτυχή διεξαγωγή ενός δημοψηφίσματος είναι α) το ποιο είναι το ερώτημα, το ποιος το ρωτάει, οι συνθήκες και ο χρόνος που θα διατεθεί για την προεκλογική περίοδο.

Δεν χωράει συζήτηση ότι το ερώτημα είναι ιστορικής σημασίας, δοθείσης της σημαντικής συμμετοχής της Μεγάλης Βρετανίας στο κτίσιμο της σύγχρονης Ευρώπης. Αναφέρομαι στη χώρα που ουσιαστικά «κράτησε» απέναντι στην επέκταση του ναζισμού, συνέβαλλε τα μάλα στην εξουδετέρωσή του και στην εμπέδωση συστήματος ασφάλειας, ειρήνης και ευημερίας στη μεταπολεμική Ευρώπη.

Οι δημοσκοπήσεις δείχνουν σχετικό προβάδισμα του Leave έναντι του Remain στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Όλοι οι αναλυτές συμφωνούν σε τέσσερις παράγοντες που θα καθορίσουν το τελικό αποτέλεσμα:

1. εάν οι νέοι ψηφοφόροι που είναι φιλικά προσκείμενοι στην Ευρωπαϊκή Ένωση, θα κατέβουν να ψηφίσουν στο δημοψήφισμα

2. τι θα κάνουν οι παραδοσιακοί συντηρητικοί ψηφοφόροι που αν και δεν είναι εξαιρετικά θετικοί απέναντι στην Ευρωπαϊκή Ένωση και κυρίως απέναντι στη Γερμανία, την ίδια στιγμή δεν τους αρέσουν οι μεγάλες αλλαγές και τα αχαρτογράφητα ύδατα.

3. εάν και κατά πόσο επηρεάζει τις δημοσκοπήσεις το γεγονός ότι οι οπαδοί του Leave απαντούν επιθετικά στα ερωτήματα, ενώ οι οπαδοί του Remain αποφεύγουν να απαντήσουν.

4. Τι θα ψηφίσουν οι Βρετανοί πολίτες με μη βρετανική καταγωγή.

 Οι συνθήκες στη Μεγάλη Βρετανία σε σχέση με την οικονομία είναι ουδέτερες (προς το ευνοϊκό). Κι αυτό γιατί αν και η βρετανική οικονομία «τρέχει» σε ανάπτυξη τα τελευταία 6 χρόνια, ο ρυθμός ανάπτυξης μειώνεται από το 1ο τρίμηνο του 2015. Υπάρχουν διαρθρωτικά προβλήματα, η πιθανότητα να υπάρχει φούσκα στα ακίνητα είναι αυξημένη αλλά τα προβλήματα που προκάλεσαν την κρίση του 2008 είναι σε μεγάλο βαθμό υπό διαχείριση ακόμα.

Αυτό σημαίνει ότι η πλειοψηφία των πολιτών πιστεύει ότι η οικονομία θα χειροτερεύσει, το ερώτημα είναι εάν η κρίσιμη μάζα πιστεύει ότι καλό θα είναι να μην υπάρξουν επαναστατικές αλλαγές (Brexit) που θα οδηγήσουν σε αχαρτογράφητα ύδατα και θα προκαλέσουν καταστροφικές εξελίξεις
στην οικονομία σε σχέση με την αναμενόμενη (sooner or later) ύφεση.

Friday 3 June 2016

Tα αρνητικά αποτελέσματα της απασχόλησης των ΗΠΑ προκάλεσαν απότομη αύξηση της ισοτιμίας ευρώ/δολάριο (φαινόμενο κόμπρα)

Είχαμε την ανακοίνωση αρνητικών αποτελεσμάτων για την απασχόληση στις ΗΠΑ, στοιχείο το οποιο παραπέμπει σε επιβράδυνση της αναπτυξιακής πορείας και σε αυξηση της πιθανότητας να μην εχουμε περαιτέρω αυξηση των αμερικανικών επιτοκίων.

Με την ανακοίνωση των αποτελεσμάτων ανατιμήθηκε απότομα το ευρω έναντι του δολαρίου (βλέπε φαινόμενο κόμπρα στη φωτό), ως ένδειξη αύξησης της εμπιστοσύνης προς την ευρωπαϊκή οικονομία.

Η εξέλιξη ειναι θετική ως ενα βαθμό για την ευρωπαϊκή οικον...ομία γιατι η αυξηση της εμπιστοσύνης θα επηρεασει θετικά τις επενδύσεις. Αλλα η περαιτέρω ανατίμηση του ευρω βλάπτει τις εξαγωγές και σε συνδυασμό με την αυξηση της τιμής του πετρελαίου στα $50, αυξανει το ενεργειακό κοστος στην Ευρώπη. Το τελευταίο ειναι αρνητικό για τη γενικότερη ανάκαμψη της ευρωπαϊκής οικ
ονομιας.

Δεν θα πρεπει ομως να ξεχνάμε οτι σε γενικές γραμμές η ευρωπαϊκή οικονομία τρέχει με πλεόνασμα, σε αντίθεση με την αμερικανική που τρέχει με έλλειμα στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών. Εαν προσθέσουμε σε αυτο το φαινόμενο Τραμπ που θα επηρεάσει τις ΗΠΑ μέχρι το φθινόπωρο, ενδεχομενως να εχουμε περαιτέρω ανατίμηση του ευρω.

Επισης καθοριστικό παράγοντα θα παίξει το αποτελεσμα του βρετανικού δημοψηφίσματος.
Σε καθε περιπτωση εχουμε εισέλθει σε περίοδο υψηλής μεταβλητότητας, η οποία δεν θα μειωθεί μέχρι να βγει ένας προβλέψιμος και σοβαρός πρόεδρος στις ΗΠΑ.

Thursday 2 June 2016

Πως επηρεάζει το νέο τούνελ του Gotthard, τα ελληνικά λιμάνια;

Είναι σίγουρο ότι με το άκουσμα της διάνοιξης του τούνελ μήκους 57.1 χλμ. στο Gotthard, η σκέψη της πλειοψηφίας της ελληνικής κοινής γνώμης πήγε στο ότι αυτό θα διευκολύνει του εκδρομείς των χιονοδρομικών κέντρων της Ελβετίας.
Αλλά αυτή η αντίληψη αποτελεί ένα μικρό τμήμα της εικόνας και σίγουρα δεν θα είχαμε εργασίες 24 χρόνων (7 χρόνια προετοιμασίας και 17 χρόνια κατασκευής), την κατασκευή 151 χλμ. διαφόρων τούνελ και δαπάνη 8.5 δισ. ευρώ για να ταξιδεύουν γρήγορα οι ευρωπαίοι για σκι. Και τι χρειάζεται ένα low base τούνελ για το σκι;
Στην εποχή της παγκοσμιοποίησης, καθε κατασκευαστικό έργο, του οποίου η εμβέλεια της ξεπερνά τα σύνορα μιας χώρας, εντάσσεται εκ των πραγμάτων στις γεωπολιτικές εξελιξεις.
Κι αυτο γιατι αλλάζει τους συσχετισμούς δυνάμεων στο γεωγραφικό χάρτη.
Στο πλαισιο αυτο, οπως η πρόσφατη διαπλάτυνση της διώρυγας του Σουεζ αύξησε το γεωπολιτικο ρόλο του Πειραιά, του εγγυτερου λιμένα της ηπειρωτικής Ευρώπης γιατί μετά τη διάνοιξη είναι δυνατό να μεταφέρονται μεγαλυτερα φορτία και να αποφεύγεται ο θαλάσσιος δρόμος της Νοτιας Αφρικής ...
....ετσι και η διάνοιξη του τούνελ του Gotthard στην Ελβετία αυξανει το γεωπολιτικο ρόλο των λιμένων Ροτερνταμ και Γένοβας (ανταγωνιστικό του Πειραιά στη Μεσόγειο).
Η μεγάλη εικονα δείχνει οτι μειώνεται η απόσταση του άξονα βορρά νότου κατα μια ώρα και ταυτοχρονα γινεται ασφαλεστερη. Και κυριως επιταχύνεται η μεταφορά εμπορευμάτων στον άξονα Ροτερνταμ Ελβετιας Γένοβας.
Επηρεαζει η διάνοιξη του τούνελ του Gotthard τη σημασία του λιμένα του Πειραιά;
Φυσικα και την επηρεαζει γιατι αυξανει την ανταγωνιστικότητα του λιμένα του Ροτερνταμ. Αλλα κι εδω δεν φταίνε οι ξένοι αλλα εμεις.
Κι αυτο γιατι
1. την ίδια ώρα η Ειδομενη κρατήθηκε κλειστή για περίπου 60 ημέρες
2. το θεμα της ολοκλήρωσης της ιδιωτικοποίησης του λιμένα του Πειραιά δέχεται επιθέσεις απο υπουργούς, συνδικαλιστές και τοπικούς άρχοντες κι ακομα δεν εχει ολοκληρωθεί, και
3. το θεμα του διαμετακομιστικού κέντρου στο Θριασιο δεν εχει μπει σε τροχιά υλοποίησης.
H μεγάλη εικόνα γίνεται πιο δυσμενής για τα ελληνικά συμφέροντα όταν αναλογιστούμε ότι αυτή τη στιγμή βρίσκεται σε διαδικασία κατασκευής το τούνελ Brenner μήκους 64 χλμ. το οποίο συνδέει την Ιταλία με την Αυστρία και την Κεντρική Ευρώπη.
Αυτό σημαίνει ότι εάν αποσταθεροποιηθεί η Ελλάδα και τα Βαλκάνια, αυτό μπορεί να προκαλέσει την απομόνωσή μας, αναδεικνύοντας τη Γένοβα ως το αξιόπιστο λιμάνι για το εμπόριο και προς την Κεντρική Ευρώπη.
Να υπενθυμίσω οτι επι αιώνες, η σημερινη ελληνική επικράτεια παρέμενε εκτος μεγάλων οδών. Ότι ακομα και επι βυζαντινής αυτοκρατορίας ή ελληνιστικής περιόδου, η Αθήνα παρέμενε απομονωμένη κι εκτος εξελίξεων;
Γίνεται αντιληπτό οτι πρεπει να τρέξουμε ;

Wednesday 1 June 2016

Πάμε για συνδυασμό ύφεσης με πληθωρισμό?

 
Τα τελευταία δύο χρόνια η οικονομία είχε εισέλθει σε φάση σταθεροποίησης. Πιο συγκεκριμένα, το 2014 και αρχές του 2015 είχαμε μικρή αύξηση του ΑΕΠ, αυτό όμως κατόπιν μετατράπηκε σε ύφεση η οποία συνεχίζεται για τα 3 τελευταία τρίμηνα. Ταυτόχρονα, η οικονομία συνεχίζει σε αποπληθωρισμό δηλ. πτώση τιμών. Με λίγα λόγια, η μεγάλη εικόνα της οικονομίας κατά τα τελευταία 7 χρόνια, έδειχνε ύφεση σε συνδυασμό με αποπληθωρισμό.
Η εικόνα αυτή ενδεχομένως να μεταβληθεί από σήμερα. Κι αυτό γιατί έχουμε πρεμιέρα των αυξημένων φόρων. Η αύξηση του ΦΠΑ, της άμεσης φορολογίας και των ασφαλιστικών εισφορών θα πιέσει τις επιχειρήσεις και τις τιμές.
Όση προσπάθεια και να γίνει από τις επιχειρήσεις για να απορροφήσουν την αύξηση του ΦΠΑ και της γενικότερης αύξηση της φορολογίας, αυτό θα είναι δύσκολο. Είναι σίγουρο ότι ένα τμήμα της αύξησης της φορολογίας θα προκαλέσει αυξήσεις τιμών σε αγαθά και υπηρεσίες.
Από αυτή την άποψη, ο συνδυασμός του αρνητικού επενδυτικού κλίματος, και της μείωσης της ιδιωτικής κατανάλωσης λόγω του κλεισίματος των επιχειρήσεων που είτε έτρεχαν με κόκκινα δάνεια είτε δεν ήταν ανταγωνιστικές, είναι πιθανόν να προκαλέσει μία εξαιρετικά σοβαρή κατάσταση ύφεσης σε συνδυασμό με πληθωρισμό.
Αυτό που θα απαλύνει την επιδείνωση της κατάστασης θα είναι τα ακόλουθα:
1. H βελτίωση του γενικότερου προφίλ της χώρας λόγω της επικείμενης ολοκλήρωσης της αξιολόγησης. Αυτή από μόνη της είναι ικανή να φέρει επενδυτικά κεφάλαια, ειδικά εάν αυτά ενταχθούν στον νέο φορολογικό νόμο που ελπίζω ότι θα εγγυάται σταθερότητα και θέσεις εργασίας σε μεσοπρόθεσμο επίπεδο.
2. Η βελτίωση των επιδόσεων στον τουρισμό. Οι αφίξεις για το 1ο τετράμηνο του 2016, αφήνουν ελπίδες ότι και φέτος θα είναι χρονιά ρεκόρ. Μένει να δούμε εάν και πως θα επηρεασει την Ελλαδα η γεωπολιτική κατάσταση στην περιοχή και πως η αύξηση θα καταγραφεί στα φορολογικά έσοδα.
Τα παραπάνω μπορεί να είναι αναμενόμενα στοιχεία μίας δομικής αλλαγής της οικονομίας. Οι ανταγωνιστικοί τομείς της οικονομίας, δηλ. αυτοί που σχετίζονται με διεθνώς εμπορεύσιμα αγαθά θα βελτιώνουν τις επιδόσεις τους και σε καλύτερες τιμές. Αλλά είναι σίγουρο ότι ένα σημαντικό τμήμα του πληθυσμού και της οικονομίας και του πληθυσμού θα πιεστεί, κι αυτό αυξάνει το ρίσκο στην υλοποίηση.
Επίσης θα έλεγα ότι η κυβερνητική ρητορική δεν είναι φιλική προς τις επενδύσεις κι αυτό επιδεινώνει τη κατάσταση. Ενδεχομένως όμως η παρατεταμένη πολιτική αβεβαιότητα (η οποία σίγουρα είναι χαμηλότερη σε σχέση με την περσινή) λειτουργεί κι ως αντιπληθωριστικός κόφτης. Αυτό θα αποδειχθεί εάν τα μεγάλα projects περιφερειακά αεροδρόμια, COSCO, Ελληνικό, ιδιωτικοποιήσεις προχωρήσουν χωρίς προβλήματα.

Τρεις εβδομάδες πριν το κρίσιμο δημοψήφισμα που θα κρίνει την παραμονή της Μεγάλης Βρετανίας στην ΕΕ

Το επόμενο διάστημα και μέχρι το δημοψήφισμα για την παραμονή ή οχι της Μεγάλης Βρετανίας στη ΕΕ (23 Ιουνιου) θα δώσω λιγο προσοχή στο θεμα. Οι λόγοι ειναι πολλοί αλλα κρατήστε οτι επειδη εχω περασει πάνω απο 10 χρονια στο νησι, δηλ. θα μπορουσε να θεωρηθεί ως η δεύτερη πατρίδα μου.

Λοιπόν εχουμε και λέμε. Πριν λίγες ώρες δημοσιεύτηκε μια δημοσκόπηση των Guardian ICM για το δημοψήφισμα στη Μεγάλη Βρετανία, η οποία έδειξε 52 - 48 υπερ του Brexit.
Ειναι η πρώτη δημοσκόπηση απο τις αρχές Μαΐου που δείχνει προβάδισμα του Leave. Η προηγούμενη δημοσκόπηση της ICM που εγινε πριν δυο εβδομάδες, έδειχνε 10 ποσοστιαίες μονάδες προβάδισμα του Remain.

Η ποιοτική διαφορά αυτής της δημοσκόπησης ειναι οτι εγινε παράλληλα, τηλεφωνικά και on line. Και στις δυο προηγείται το Leave.

Όλες οι προηγούμενες τηλεφωνικές δημοσκοπήσεις έδειχναν προβάδισμα του Remain. Ειναι η πρώτη που δείχνει προβάδισμα του Leave.

Απο τη δημοσίευση η στερλίνα εχει διολισθήσει κατα 1%, αλλα η ανακοίνωση εγινε προς το κλεισιμο των αγορών. Μένει να δουμε πως θα διακυμανθεί η ισοτιμία αύριο οταν θα εχουμε όλες τις αγορες ανοικτές.

Το ενδεχομενο της επικράτησης του Leave δεν εχει ενσωματωθεί στην τιμολόγηση των μετοχών, νομισμάτων, ομολόγων και κατοικιών στη Μεγάλη Βρετανία

Επειδη εκει συνήθως τα αποτελεσματα των δημοψηφισμάτων υλοποιούνται, το  ενδεχομενο μιας επικράτησης του Leave θα προκαλέσει τεκτονικές αλλαγές και μια χαοτική κατασταση στην παγκόσμια οικονομία επειδη το Brexit αφορά την 1η αμυντική δύναμη της ΕΕ (3η παγκοσμίως), αφορά το παγκόσμιο χρηματοπιστωτικό κέντρο και τη μεγαλυτερη οικονομία του κόσμου (η ΕΕ ως άθροισμα).

Για την Ελλαδα τα πραγματα ειναι πιο ασφαλή λόγω της συμφωνίας της 23ης Μαΐου, η οποία ελπίζω να ολοκληρωθεί τις επόμενες ημέρες. Αλλα μπροστά σε ενα τέτοιο γεγονός, τίποτα δεν θα παραμείνει όρθιο.

Κατα τα γνώμη μου, το ζήτημα ειναι κατα αρχήν οικονομικό αλλα εχει σοβαρές γεωπολιτικές επιπτώσεις γιατι ενδεχομενως να δώσει ώθηση στον ευρωσκεπτικισμό και να εντείνει τις διαλυτικές τάσεις στην Ευρωπη.

Το συμφέρον της ελληνικης πλευράς ειναι να παραμείνει η Μεγάλη Βρετανία στην ευρωπαϊκή οικογένεια.